I. Thông tin về Borax

1. Borax là gì?

Bột Borax hay còn gọi là hàn the trong dân gian, là một khoáng chất có trong tự nhiên, tồn tại ở dạng tinh thể màu trắng mềm, nhiều cạnh và hoà tan dễ dàng trong nước. Vì có trong thiên nhiên nên Borax không chỉ được sử dụng như chất trợ dung trong luyện kim mà còn được dùng để khử trùng nhẹ và tẩy sạch quần áo, trở thành hóa chất phổ biến trong nhóm hóa chất công nghiệp.

Trong điều kiện không khí khô, Borax bị mất dần nước và trở thành khoáng chất tincalconit có màu trắng như phấn. Khi được bán trên thị trường, Borax thường ở trạng thái bị mất một phần nước nên có màu trắng đục và được sử dụng rộng rãi trong các loại chất làm mềm nước, chất tẩy rửa, xà phòng, chất khử trùng, thuốc trừ sâu,…

Có quan hệ gần nhau với các hợp chất hóa học như:

– Borax khan hay tetraborat natri khan (Na2B4O7).

– Borax pentahydrate (Na2B4O7.5H2O).

– Borax decahiđrat (Na2B4O7.10H2O).

2. Tính chất của Borax

a. Tính chất vật lý của Borax

– Bột Borax lấy từ nguồn thiên nhiên là các khối tinh thể màu trắng trong (vì có ngậm nước).

– Khối lượng phân tử: 291.3 g/mol.

– Nhiệt độ sôi: 1.575 °C.

– Nhiệt độ nóng chảy: 743 °C.

b. Tính chất hóa học của Borax

Borax có thể chuyển hóa thành axit boric và các dẫn xuất borat khác một cách dễ dàng. Borax phản ứng với axit HCl để tạo thành axit Boric:

Na2B4O7.10H2O + 2 HCl => 2 NaCl + 5 H2O + 4 H3BO3

3. Ứng dụng của Borax

– Trong ngành công nghiệp: Được sử dụng để sản xuất chất tẩy rửa, luyện thủy tinh, luyện kim, thuốc diệt côn trùng.

– Trong ngành nông nghiệp: Được dùng để sản xuất phân bón.

– Trong luyện kim: Borax được sử dụng như chất trợ dung, nóng chảy hòa tan với các oxit kim loại để làm sạch bề mặt của kim loại, tạo ra sự tiếp xúc giữa các bề mặt kim loại khi được hàn.

– Trong sản xuất sợi thủy tinh: Được dùng để làm men thuỷ tinh, men gốm và làm cứng đồ sứ, làm chậm cháy và hợp chất chống nấm.

– Trong công nghiệp sản xuất nước tẩy rửa: Borax được sử dụng rộng rãi để làm nước rửa tay, chất làm mềm nước, xà phòng, chất khử trùng,… Nó cũng rất dễ dàng chuyển thành axit boric hay các borax khác.

– Ứng dụng trong các ngành khác như: Sản xuất giấy, ngành xuất phân bón, thuỷ tinh, gỗ,…

4. Bảo quản và lưu ý khi sử dụng Borax

a. Bảo quản Borax

– Khu vực cất trữ phải đảm bảo thông thoáng, mát mẻ, không bị ẩm ướt.

– Các bao chứa phải có độ kín cao, bền chắc.

b. Lưu ý khi sử dụng Borax

Không sử dụng hàn the trong chế biến thực phẩm, Borax hay còn gọi là hàn the là chất bị bộ y tế Việt Nam liệt kê vào danh sách các hóa chất cấm sử dụng trong thực phẩm nhưng vẫn được dùng trong các loại thực phẩm như giò lụa, sợi bún, sợi bánh phở, sợi mì,…. với hàm lượng không thể xác định. Vì thế cần hết sức lưu ý khi sử dụng.